پایان نامه رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار گردشگری روستایی

چکیده:

محیط روستایی از مهمترین دارایی های هر منطقه به شمار می آید و دلیلی برای آغاز بسیاری از سفرهای تفریحی و سفرهای یک روزه در سراسر جهان می باشد. که شکل گیری گونه های جدید گردشگری و تغییر در اشکال عرضه و تقاضای گردشکری بر اهمیت آن افزوده است. این افزایش تقاضا در دهه های اخیر با آسیب های محیطی و فرهنگی اجتماعی ناشی از بهره اقتصادی و تأثیرات ناشی از حضور گردشگران در محیط آسیب پذیر روستایی منجر به افزایش روز افزون توجه به مسائل پایداری توسعه در گردشگری روستایی گشته است.

با توجه به اهمیت موضوع توسعه پایدار گردشگری روستایی در این پژوهش بر آنیم که ببینیم آیا می توان با استفاده از سرمایه اجتماعی موجود در بین ساکنان روستا، دستیابی به توسعه پایدار گردشگری را تسهیل کرد و هزینه های لازم برای دستیابی به این هدف را کاهش داد.

در همین راستا روستای ابیانه به عنوان یکی از مقاصدی که در سال های اخیر با استقبال گسترده گردشگران رو به رو شده است اما متأسفانه به دلیل نبود برنامه ای منسجم برای توسعه پایدار گردشگری شاهد بروز آثار منفی اقتصادی و فرهنگی بوده است، برای مطالعه انتخاب شد. جامعه آماری بر طبق سرشماری سال 1390، 294 نفر بودند که از این تعداد، 170 نفر به عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش پرسشنامه بوده است و سوالات بر اساس طیف 5 تایی لیکرت سنجیده شدند. برای ارزیابی مدل پژوهش از نرم افزارهای آماری لیزرل و SPSS استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین همبستگی بین شاخص همکاری سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار وجود دارد. در مجموع از تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت سرمایه اجتماعی بر دستیابی به توسعه پایدار گردشگری تأثیر دارد.

واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، توسعه پایدار گردشگری، روستای ابیانه

رابطه توسعه پایدار گردشگری و سرمایه اجتماعی

با کاهش صنایع سنتی روستایی مانند کشاورزی، استخراج معدن، جنگلبانی در طی سه دهه گذشته، بسیاری از جوامع روستایی نیازمند اشکال جایگزین برای تقویت پایه های اقتصادی خود شدند. بنابراین جوامع روستایی در پی یافتن صنایعی برای تقویت و متنوع ساختن اقتصاد خود شدند. گردشگری روستایی به عنوان یکی از اولین صنایعی که می تواند به تنوع اقتصادی جوامع محلی کمک کند شناخته شد.

توسعه گردشگری همواره با آسیب رساندن به محیط زیست همراه بوده است و این تخریب ها می تواند منجر به از دست دادن منابع شود و سبب تضاد منافع بین ذینفعان مختلف شود. در ایالت متحده و سایر کشور های توسعه یافته اگر چه وابستگی و ارتباط بین جوامع مختلف روستایی تقویت شده است، استقلال و انسجام جوامع روستایی، تضعیف شده است. به عنوان نتیجه توجه به از دست دادن شغل و از دست دادن سرمایه اجتماعی به عنوان یک مسئله مهم پدید آمده است.

در بستر توسعه، سرمایه اجتماعی به طور کلی متشکل از سه ویژگی است: اعتماد، روابط متقابل، و همکاری. هنگامی که این سه عنصر در جوامع قوی باشند، ساکنان جامعه به احتمال زیادتر بیشتر قادر به استفاده از فرصت های اقتصادی، جامعه سازی، افزایش ظرفیت هستند. توسعه ممکن است روابط بین ساکنان با یکدیگر و یا با جامعه میزبان را تحت تاثیر قرار دهد. بخش قابل توجهی از ادبیات توسعه اجتماعی گردشگری حاکی از آن است که مشارکت ذینفعان و برنامه ریزی مبتنی بر جامعه باید در مراحل اولیه ی توسعه گردشگری گنجانده شود. ...

اهمیت و ضرورت موضوع پایان نامه

امروزه پارادایم پایداری به طور عام و در صنعت گردشگری به صورتی خاص به دغدغه ای جهانی تبدیل شده و در نوشتار توسعه گردشگری مفهوم پایداری به کانون اصلی مباحث علمی و دانشگاهی جهان تبدیل شده است. شواهد و قرائن حاکی از آنست که توسعه گردشگری از توسعه اقتصاد محور رایج به سمت توسعه اجتماعی پایدار سوق یافته است.

رهیافت گردشگری پایدار، گردشگری را در قالب مرزها بررسی می کند و رابطه مثلث وار میان جامعه میزبان و جامعه میهمان با صنعت گردشگری برقرار می سازد و قصد دارد فشار و بحران موجود بین ضلع مثلث را تعدیل و در طولانی مدت موازنه ای برقرار سازد.

شکل رابطه جامعه میزبان، محیط و گردشگران

همانگونه که مشاهده می شود مردم به عنوان یکی از ارکان اصلی در رابطه با دستیابی به توسعه پایدار محسوب می شوند.

از جمله عواملی که نقش مهمی را در این راستا ایفا می کند میزان سرمایه اجتماعی موجود بین مردم است. که امروزه در کنار سرمایه های انسانی، مالی و اقتصادی، مورد بهره برداری قرار گرفته است. این مفهوم به پیوندها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبعی با ارزش اشاره دارد. که با خلق هنجار ها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضا می شود. ...